Czym jest menopauza i jak sobie z nią poradzić?

Menopauza to termin, który pochodzi z języka greckiego. W dosłownym tłumaczeniu oznacza ostatnie prawidłowe krwawienie miesiączkowe w życiu kobiety. Menopauza to naturalny etap w życiu każdej kobiety. Poprzedza go proces trwający od aktywności rozrodczej aż do stopniowego wygaszania funkcji hormonalnej jajników. Zazwyczaj następuje to po czterdziestym roku życia. Jeśli zastanawiasz się jak długo może trwać miesiączka w okresie przekwitania, to ten artykuł jest dla Ciebie.

Menopauza po polsku

W języku polskim obok menopauzy o greckim rodowodzie, funkcjonują słowa przekwitanie i klimakterium. Wszystkie one odnoszą się do nieprzyjemnych objawów, jakie towarzyszą zmianom hormonalnym, co z perspektywy medycyny nie jest do końca prawidłowe.

Etapy klimakterium

Premenopauza – jest to czas pomiędzy okresem płodności a ostatnią miesiączką. W tym czasie kobieta jeszcze nie odczuwa żadnych zaburzeń hormonalnych. Jednak badanie poziomu gonadotropin przysadkowych (FSH) może już być podwyższony. Dobrze jest, więc wiedzieć, jaki poziom FSH wskazuje na menopauzę.
Perimenopauza –to okres, który rozpoczyna się na krótko przed menopauzą i trwa do roku po jej pojawieniu się. W tym czasie mogą występować najbardziej uciążliwe objawy. Są to uderzenia gorąca, przedłużające się i obfite krwawienia, a także skrócenie cyklu miesięcznego. Nieregularne miesiączki w okresie menopauzy są właśnie dowodem na zaburzenia hormonalne.
Menopauza – oznacza ostatnie krwawienie miesięczne. Płodność kobiety zmniejsza się wraz z wiekiem od 35. roku życia. Muszą się z tym liczyć szczególnie te panie, które planują późną ciążę. Na wiek, w którym pojawia się menopauza mają wpływ czynniki genetyczne oraz stan zdrowia i styl życia.
Okres postmenopauzalny – w tym czasie krwawienia miesięczne już się nie pojawiają. Badania laboratoryjne wskazują na wysoki poziom FSH i LH przy znacznie obniżonym poziomie estrogenów i progesteronu.

Inne rodzaje menopauzy

Czasem możemy też spotkać się z menopauzą przedwczesną. Ma ona miejsce, gdy jajniki przestają pracować już przed 40. rokiem życia kobiety. Jest też menopauza sztuczna, która oznacza wygaśnięcie czynności jajników po zabiegu chirurgicznym lub leczeniu – chemioterapii, radioterapii itp.

Hormony w klimakterium

Hormony to substancje chemiczne, które kierują procesami biologicznymi w organizmie. W okresie okołomenopauzalnym najważniejsze są hormony płciowe. Produkowane są one w jajnikach. Są to estrogeny i progesteron. To one stymulują rozwój pęcherzyków jajowych, owulację, a także wzrost i redukcję błony śluzowej macicy. Estrogeny pełnią też sporo innych funkcji w ciele kobiety. Są odpowiedzialne za popęd płciowy, dobrą kondycję skóry, prawidłowe uwapnienie kości, a nawet za ochronę układu sercowo-naczyniowego.
Kiedy spada ilość tych hormonów, przysadka mózgowa zwiększa wydzielanie innych hormonów. Ich zadaniem jest stymulacja jajników, do tego, by produkowały tyle estrogenów i progesteronu, co wcześniej. Hormony te to FSH i LH. Stąd właśnie powstaje hormonalna nierównowaga. Ilość hormonów płciowych spada, a FSH – rośnie.Ta zaburzona równowaga jest przyczyną dolegliwości, które najbardziej dokuczają kobietom w tym okresie. Według najnowszych badań przyczyną tych objawów może też być zaburzenie równowagi pomiędzy progesteronem, a estrogenami. Produkcja progesteronu spada niemal do zera, a estrogeny nadal są wytwarzane. Trzeba pamiętać, że właśnie te zaburzenia hormonalne są przyczyną wahań nastrojów

Objawy klimakterium

Sygnałów zwiastujących menopauzę jest wiele. Tylko niektóre kobiety nie cierpią z ich powodu. Większość, niestety musi sobie radzić z uciążliwymi dolegliwościami. Ich odczuwanie jest oczywiście subiektywne.
Nieregularne miesiączki. Z wiekiem, jajniki stopniowo zmniejszają produkcję hormonów. Cykle owulacyjne występują coraz rzadziej, a co za tym idzie obniża się płodność i libido kobiety. Nieregularne miesiączki i brak owulacji to często pierwszy objaw menopauzy. Są jednak kobiety, u których cykl ulega jedynie skróceniu. Nieregularność pojawia się też w kwestii obfitości krwawienia. Jedne miesiączki są długie i skąpe, a inne krótkie i wyjątkowo obfite.
Zaburzenia naczynioruchowe. Należą do najbardziej uciążliwych dla kobiety. Są to uderzenia gorąca, czyli wary, nocne, zlewne poty, zawroty głowy, podwyższenie temperatury ciała, napady kołatania serca, zaburzenia snu i bezsenność. Aż 85% kobiet deklaruje, że cierpi z powodu uderzeń gorąca w dzień i w nocy. Ciepło koncentruje się w okolicy głowy i szyi. Rozgrzane ciało dużo bardziej intensywnie się poci, bo w naturalny sposób próbuje się ochłodzić.
– Zaburzenia psychiczne. To zaburzenia charakterystyczne dla większość wahań hormonalnych. Jest to bezsenność, gorsza pamięć, zmiany w zachowaniu, lęki, zmniejszone libido lub całkowita jego utrata, zaburzenia koncentracji uwagi, trudności w podejmowaniu decyzji, drażliwość, płaczliwość.
– Zaburzenia gospodarki lipidowej. Estrogeny przestają chronić naczynia krwionośne, w związku z tym wzrasta ryzyko wystąpienia choroby wieńcowej.
– Zwiotczenie i przebarwienia skóry. Może przybrać różne formy – od bielactwa aż po brązowe plamy na skórze. Często też wypadają włosy, pojawia się zwiększona łamliwość paznokci, a nawet hirsutyzm – czyli męskie owłosienie twarzy.
– Zmiany zanikowe układu moczowo-płciowego – Występują na sromie, w pochwie, macicy, jajnikach i gruczołach sutkowych. Pojawia się suchość pochwy, która jest przyczyną bolesności podczas stosunków. Wzrasta tendencja do stanów zapalnych dróg moczowych. Wiotczeniu ulegają też tkanki miednicy, macicy obniża się. Może też wystąpić nietrzymanie moczu o różnym natężeniu. Piersi stają się obwisłe na skutek zamiany tkanki gruczołowej sutków, tkanką tłuszczową.
– Zwiększona bolesność stawów i kości -pojawiają się uporczywe bóle.
– Zanik tkanki kostnej – może prowadzić do osteoporozy.

Jak sobie z tym wszystkim poradzić?

Cóż, czasu nie zatrzymasz. Nie walcz za wszelką cenę o utrzymanie młodości tylko pogódź się ze zmianami jakie zachodzą w Twoim organizmie Nie panikuj i nie demonizuj tego, co się z Tobą dzieje. Dobrym pomysłem będzie wizyta u lekarza. Sprawdź, czy Twoje objawy to faktycznie klimakterium, czy tylko kwestia zbyt wielu obowiązków, stresy lub chorób tarczycy. Żeby móc potwierdzić lub wykluczyć klimakterium trzeba wykonać badania krwi. Oznacza się w niej poziom hormonów. Trzeba jednak ustalić w jakiej fazie cyklu jest kobieta, w momencie pobrania krwi. Od tego zależą prawidłowe wartości oznaczanych hormonów. Kiedy mowa o zmniejszonej aktywności jajników? Gdy poziom FSH jest podwyższony, a poziom progesteronu oraz estrogenu jest obniżony. Oprócz poziomu hormonów płciowych warto też sprawdzić hormony TSH, T3, T4, FT3, FT4. Dzięki temu można dokonać oceny czynności tarczycy. Warto jest też wykonać profil lipidowy (cholesterol całkowity, poziom dobrego (HDL) i złego (LDL) cholesterolu, triglicerydy), co pozwala na ocenę ryzyka wystąpienia choroby sercowo-naczyniowe. Zawsze warto też wykonać podstawową morfologię krwi. W niektórych przypadkach należy jeszcze sprawdzić poziom cukru we krwi lub przeprowadzić badanie gęstości kości.

Jak sobie pomóc?

Prawidłowa dieta – Uderzenia gorąca, pocenie się i drażliwość mogą zostać zmniejszone dzięki produktom zawierających fitoestrogeny. Należą do nich: soja (mleko sojowe, kiełki soi itp.), siemię lniane ( np. pieczywo lub jogurty z siemieniem lnianym).
Zioła: pluskwica (która zmniejsza uderzenia gorąca), głóg (wzmacnia serce), szałwia i jemioła (która zmniejszają pocenie).
Ruch i odpoczynek – Żeby zmniejszyć uciążliwe objawy wystarczy ćwiczyć 2 do 3 razy w tygodniu. Ćwiczenia można rozpocząć nawet po 40 roku życia. Nie ma, więc momentu kiedy jest za późno na to by zadbać o odrobinę zdrowego ruchu. Dobrym pomysłem są zajęcia jogi hormonalnej, jej zadaniem jest pobudzanie do pracy m.in. gruczoły produkujących hormony. Nie można też bagatelizować też roli odpoczynku. Urlop i czas dla siebie zdecydowanie przyczynią się do poprawy nastroju oraz mogą złagodzić objawy menopauzy.

Dodaj komentarz